Chociaż wielu ludzi w to nie wierzy i uważa za przesadzone, to osobiście uważam, że zawsze to, co dajesz światu wraca do ciebie. W tej czy innej postaci dobro, którym się podzielisz, wróci do ciebie, czasem w zupełnie inny sposób, niż się tego spodziewasz. Chcemy serdecznie podziękować za dar serca wszystkim tym , którzy podzielili się z osieroconymi dziećmi , których rodzice zmarli w Hospicjum- słodkim darem na Święta Bożego Narodzenia. Niech ten piękny prosty gest pomocy drugiemu będzie dla nas wszystkich wartością najważniejszą w dzisiejszym świecie. Szczególnie dziękujemy za pomoc w organizacji przedsięwzięcia ks. Sławomirowi oraz Panu Dyrektorowi Zbigniewowi Guzmanowi .
Aktualności
Idziemy do Boga nie drogą, lecz miłością.
Bohater On
Spektakl profilaktyczny: "Mówimy nie! uzależnieniom".
- 12
26 listopada w naszej szkole odbył się spektakl profilaktyczny przygotowany przez uczniów klas: 8A oraz 7A w ramach tygodnia profilaktyki uzależnień. W pierwszej części uczniowie przedstawili scenkę antynikotynową, w której w żartobliwy sposób ukazano szkodliwość palenia, w tym e- papierosa. Dalsza część dotyczyła problemu narkomanii. Uczniowie zarówno w tekście jak i w piosence podkreślili zgubny wpływ narkotyków. Trzecia, ostatnia część to sąd nad alkoholem. Uzależniony oskarżony zostaje skazany na likwidację w celu uratowania społeczeństwa. Spektakl kończy się utworem zespołu Ich Troje: „Tato nie pij” oraz hasłem podkreślającym wartość życia bez nałogów.
Nad całością przedstawienia czuwała pani Agnieszka Szczygielska – Mizera, pedagog szkolny.
Wyjazdy do teatru w Grudziądzu
W listopadzie uczniowie klas IV-VII wzięli udział w przedstawieniach profilaktycznych
w grudziądzkim teatrze. Spektakl „Internetowy porywacz” wprowadził nas w niebezpieczny świat internetu
i przestrzegł przed tym, że nie należy ufać osobom tam poznanym, bo nigdy tak naprawdę nie wiemy kto znajduje się po drugiej stronie monitora. Drugi spektakl „Like Fake. Historia, której nie było” to opowieść o hejcie, wyśmiewaniu i ocenianiu. O tym jak łatwo być kimś innym w internecie i jak często czujemy się beztroscy w wydawaniu osądów. Spektakl poruszał także problematykę uzależnień
i niepełnosprawności zarówno wśród młodzieży jak i dorosłych.Wyjazdy odbyły się w ramach szkolnego tygodnia profilaktyki uzależnień. Zorganizowała
i współfinansowała je GKRPA w Gardei.
Dzień Pluszowego Misia
- 28
„Dzieci lubią misie, misie lubią dzieci”.
25 listopada to święto jednej z ulubionych dziecięcych zabawek – „Dzień Pluszowego Misia”.
Uczniowie klas I-III uroczyście obchodzili ten dzień. Szkolne korytarze pełne były ukochanych, kolorowych, małych i dużych pluszaków.
Na małej sali gimnastycznej odbyły się gry i zabawy prowadzone przez panie: Wioletę Klepacką i Jolantę Kistowską. Spośród dzieci wyłonione zostały trzy drużyny, które reprezentowały je podczas poszczególnych konkurencji. Drużyny wraz z kapitanami musiały zmierzyć się z: zagadkami, rozpoznaniem fragmentów muzycznych z popularnych bajek,
a także z malowaniem wizerunku misia.Konkurs wygrała drużyna „Misia Koralgola”, której przewodniczyła pani wicedyrektor Sylwia Mazurek. Tuż za nią, na drugim miejscu znalazła się drużyna „Kubusia Puchatka”,
na której czele stała pani Dominika Skoczylas. Trzecie miejsce należało do drużyny „Misia Uszatka” pod wodzą pana Piotra Schaefera.Na koniec wszystkie dzieci uczestniczyły w tańcach i zabawach z chustą animacyjną.
Organizatorkami były wychowawczynie klas I-III.
Biwak harcerzy
W dniach 22 – 23 listopada 23 SWDH „Bezimienni” miała biwak, podczas którego odbyły się zajęcia „BohterOn”. Harcerze min. rysowali komiksy o Powstaniu Warszawskim oraz wykonywali kartkę dla Powstańca. Pamiętamy!
Próbny alarm pożarowy
- 46
Pod koniec października w naszej szkole odbył się próbny alarm pożarowy. Dyrekcja, nauczyciele, pracownicy obsługi oraz uczniowie podczas lekcji usłyszeli sygnał alarmowy, oznajmiający pożar w obiekcie. Po krótkiej chwili w szkole zjawiła się jednostka Państwowej Straży Pożarnej z Kwidzyna oraz strażacy z OSP Gardeja. Rozpoczęto ewakuację szkoły, nauczyciele wyprowadzali dzieci w wyznaczone miejsce zbiórki, natomiast dyrektor szkoły sprawdzał czy wszystkie pomieszczenia zostały opuszczone i czy wszyscy są bezpieczni. Okazało się, że jeden z nauczycieli zasłabł i konieczna była ewakuacja nieprzytomnego przez strażaków. Cała akcja przebiegła sprawnie. Wspólne ćwiczenia strażaków z PSP i OSP odbyły się wzorowo, a uczniowie, nauczyciele, oraz pracownicy obsługi przećwiczyli ewakuację, która w ocenie strażaków przebiegła bardzo profesjonalnie.
Konkurs informatyczny Bóbr
Sprawozdanie z Konkursu Informatycznego "Bóbr" - zawody XIV edycji
Zawody XIV edycji Konkursu Informatycznego "Bóbr" odbyły się w Polsce w dniach 12, 13, 14, 15 listopada 2019 roku. Bóbr to polska nazwa powołanego do życia w 2004 roku na Litwie międzynarodowego konkursu Bebrasz zakresu informatyki oraz technologii informacyjnej i komunikacyjnej. Pod adresem http://www.bebras.org/ znajduje się strona Konkursu Bebras.
Cele konkursu
Głównym celem konkursu jest rozwój i kształtowanie myślenia algorytmicznego i komputacyjnego oraz popularyzacja posługiwania się technologią informacyjną i komunikacyjną wśród wszystkich uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych.
W szczególności konkurs ma na celu:-
zwiększenie zaangażowania uczniów w stosowaniu komputerów i technologii informacyjnej podczas poznawania różnych dziedzin od samego początku pobytu w szkole, przyczynianie się do rozwoju i kształtowania twórczego podejścia przy zdobywania wiedzy i umiejętności,
-
sprzyjanie wyrównywaniu szans stosowania tej technologii w grupach dziewcząt i chłopców posiadających dostęp do komputerów, jak i nie mających takiego dostępu,
-
zachęcanie uczniów do zdobywania umiejętności potrzebnych w ich życiu osobistym i w przyszłej pracy zawodowej,
-
stwarzanie okazji do wymiany doświadczeń między uczniami i nauczycielami z różnych szkół w różnych krajach.
Posługiwanie się technologią niesie w sobie wiele ważnych aspektów poznawczych, społecznych i kulturowych. W konkursie mocno akcentowane są elementy międzykulturowe i europejskie.
Zadania konkursowe
Zadania mają charakter testowy,. należy wybrać jedną poprawną odpowiedź spośród czterech możliwych lub wykonać inne czynności, o których jest mowa w zadaniu.
Charakter zadań konkursowych ma duży wpływ na zainteresowanie konkursem. Pytania testowe w konkursie Bóbr są na ogół związane z posługiwaniem się komputerem i jego oprogramowaniem przy rozwiązywaniu różnych sytuacji i problemów, pochodzących z różnych zastosowań i przedmiotów nauczania takich jak: język ojczysty, język obcy, geografia, historia, sztuka, technika i oczywiście matematyka. Niektóre pytania dotyczą budowy komputerów, inne oprogramowania użytkowego. Pytania często związane są również z kulturą i językiem. Wiele pytań umożliwia uczniom wykazanie się umiejętnością algorytmicznego myślenia.
Jak co roku, również w Konkursie Informatycznym Bóbr w roku szkolnym 2019/2020 wzięli udział uczniowie Szkoły Podstawowej w Gardei. Za prawidłową organizację, przebieg konkursu i kwalifikację uczestników do konkursu odpowiedzialni byli nauczyciele informatyki: Maria Skalska, Dariusz Koszyńskil i Beata Żmurek
W konkursie wzięli udział uczniowie szkoły podstawowej w następujących kategoriach:
uczniowie klas VII-VIII szkoły podstawowej - Junior
6 uczniów
uczniowie klas IV-VI szkoły podstawowej - Beniamin
7 uczniów
uczniowie klas I-III szkoły podstawowej –Skrzat
4 uczniów
Zadania z poprzednich edycji Konkursu są udostępnione na bezpłatnej platformie edukacyjnej dzwonek.pl (www.dzwonek.pl). Wszystkich zainteresowanych konkursem zachęcamy do zapoznania się z nimi i spróbowania swoich sił.
-
Pasowanie na Świetlika
- 35
19 listopada 2019r. dla wszystkich uczniów klas pierwszych odbyło się Pasowanie na Świetlika. Aby dołączyć do gromady świetlicowej, pierwszoklasiści w obecności dyrekcji szkoły, rodziców, starszych koleżanek i wychowawców musieli przejść różne próby: sprawności, smaku, wygimnastykowania języka, śmiechu oraz zabawy.
Po zaliczeniu wszystkich prób Pan Dyrektor- Zbigniew Guzman dokonał uroczystego Pasowania na Świetlika wszystkich uczniów klasy I. Dzieci otrzymały pamiątkowe dyplomy oraz upominki. Pasowanie zorganizowały Panie: Marzena Grabowska oraz Wioletta Zaborska. Uczniowie, którzy pomagali w przebiegu imprezy: Wiktoria Żur kl. VIIIa, Godlewska Marta kl. VIIIa, Wiktoria Wal kl. VIIIa, Martyna Nizio kl. Va oraz
Julia Cykał kl. Va. Dziękujemy wszystkim za obecność, pomoc i zaangażowanie.
Gminny Konkurs Plastyczny „Dla Niepodległej”
- 6
20.11.2019r w naszej szkole odbyło się podsumowanie Gminnego Konkursu Plastycznego „Dla Niepodległej”. Na konkurs wpłynęło 27 prac uczniów klas I-III ze szkół naszej gminy. Prace były ocenione i nagrodzone przez komisję.
Komisja przyznała:
I miejsce- Łucja Banaszewska kl. III, Szkoła Podstawowa w Czarnem Dolnem.
Opiekunem była pani Elżbieta Reowicz.
II miejsce- Lena Dobrzyńska kl. III, , Szkoła Podstawowa w Otłowcu.
Opiekunem była pani Marta Schaefer.
III miejsce- Marcelina Woźniak kl. II, Szkoła Podstawowa w Cyganach.
Opiekunem była pani Anna Kowalczyk
III miejsce- Marta Szrubkowska kl. IIa, Szkoła Podstawowa w Gardei,
Opiekunem była pani Wioleta Zaborska.
Wyróżnienia:
- Nikola Adam kl.III, Szkoła Podstawowa w Czarnem Dolnem.
Opiekunem była pani Elżbieta Reowicz
- Agnieszka Dąbkowska kl.II , Szkoła Podstawowa w Otłowcu.
Opiekunem była pani Agnieszka Nowak
- Amelia Kłos kl.II, Szkoła Podstawowa w Cyganach.
Opiekunem była pani Anna Kowalczyk.
Wszyscy uczestnicy biorący udział w Gminnym Przeglądzie Piosenki Patriotycznej „Dla Niepodległej” oraz Gminnym Konkursie Plastycznym „Dla Niepodległej” otrzymali nagrody w postaci książek i dyplomów, które wręczyli: Wójt Gminy Gardeja Kazimierz Kwiatkowski oraz Dyrektor Szkoły Podstawowej Zbigniew Guzman. Na zakończenie dzieci i opiekunowie zostali zaproszeni na słodki poczęstunek i napoje.
Dziękujemy za udział wszystkim uczestnikom, a opiekunom za wspaniałe przygotowanie uczniów do występów. Cieszymy się z zainteresowania naszym przeglądem i konkursem. Liczymy na udział w kolejnej edycji „Dla Niepodległej” za rok.
Organizator: Beata Matias
Marzena Grabowska.
Gminny Przegląd Piosenki Patriotycznej
Dnia 20 listopada 2019r w Szkole Podstawowej w Gardei odbył się Gminny Przegląd Piosenki Patriotycznej, którego celem jest popularyzowanie oraz rozwijanie wrażliwości na piękno muzyki i przekaz treści zawartych w utworach o tematyce patriotycznej. Organizatorami były Pani Beata Matias oraz Pani Marzena Grabowska.
Współorganizatorem była Rada Rodziców przy Szkole Podstawowej
w Gardei. Uroczystość otworzył Pan Dyrektor Zbigniew Guzman, który przywitał zgromadzonych gości: Wójta gminy Gardeja Kazimierza Kwiatkowskiego, nauczycieli, uczniów oraz rodziców.W przeglądzie wzięło udział 11 uczniów klas I-III ze szkół gminy Gardeja.
Szkoła Podstawowa w Otłowcu
- Wiktoria Łapkiewicz kl.III, piosenka pt. „Co to jest Niepodległość”.
Opiekunem była pani Marta Schaefer.
- Iza Stęplowska kl.II, piosenka pt. ”Flaga Polski”.
Opiekunem była pani Agnieszka Nowak.
Szkoła Podstawowa w Czarnem Dolnem
- Julia Barańska kl.I, piosenka pt. „Rozkwitały pąki białych róż”,
Opiekunem była pani Izabela Topolewska.
- Nikola Adam kl.III, piosenka pt. „”Wojenko, wojenko”,
Opiekunem była pani Elżbieta Reowicz.
- Amelia Janik kl.II, piosenka pt. „Piechota”,
Opiekunem była pani Sylwia Blumkowska.
Szkoła Podstawowa w Cyganach
- Dominika Gołębiewska kl.III, piosenka pt. „Wojenko, wojenko”,
Opiekunem była pani Elżbieta Zielińska.
- Amelia Kłos kl.II, piosenka pt. „Niepodległa, niepokorna”,
Opiekunem była pani Anna Kowalczyk.
- Lena Zawadzka kl.I, piosenka pt. „Otwórz oczy”,
Opiekunem była pani Anita Pielak.
Szkoła Podstawowa w Gardeja
- Magdalena Jaworowicz kl.IIa, piosenka pt. „Rozszumiały się wierzby płaczące”,
Opiekunem była pani Wioleta Zaborska.
- Kinga Tomaszek kl.Ib, piosenka pt. „Pierwsza Brygada”,
Opiekunem była pani Beata Matias.
- Michał Kowalewski kl.IIIb, piosenka pt. „ Pałacyk Michla”,
Opiekunem była pani Marzena Janusiewicz.
Podsumowanie konkursu plastyczno - technicznego: "Zakładka do książki".
12 listopada 2019r. rozstrzygnięty został konkurs plastyczno-techniczny zorganizowany dla uczniów klas I-III. W ramach konkursu uczniowie wykonywali zakładkę do książki według własnego pomysłu. Praca mogła być wykonana dowolną techniką plastyczną płaską (wyklejanka, wydzieranka, mozaika, rysunek, itp.). Przy ocenie zakładek komisja brała pod uwagę: pomysłowość, funkcjonalność i samodzielność.
Komisja w składzie: Wioleta Klepacka, Wioletta Zaborska, Aneta Walczak.
Nagrodziła następujących uczniów:
I miejsce Marcelina Ogińska kl. I b
II miejsce Rozalia Wróblewska kl. II a
III miejsce Kacper Zaborski kl. III a
Gratulujemy i dziękujemy za udział w konkursie.
Śniadanie daje moc
- 2
„Śniadanie Daje Moc ” to program promujący zasady zdrowego odżywiania i zwiększający świadomość roli pierwszego posiłku w diecie dziecka. Nasza placówka po raz kolejny wzięła udział w realizacji tego projektu. W dniu 8 listopada 2019 r. uczniowie klas I- III wspólnie z wychowawcami przygotowali wspólne śniadanie. Na szkolnych stolikach znalazły się pyszne, kolorowe kanapki, sałatki owocowe i inne wartościowe smakołyki. Posiłek był bardzo smaczny i zdrowy. Mamy nadzieję, że podjęte przez dzieci działania przyczynią się do utrwalenia właściwych nawyków żywieniowych.
Unihokej chłopców
- 3
Pierwsze miesiące roku szkolnego to pracowity okres dla chłopców młodszych z Gardei trenujących unihokeja, ponieważ właśnie jesienią rozpoczynają się rozgrywki Szkolnego Związku Sportowego o mistrzostwo województwa pomorskiego w tej dyscyplinie sportu. Pierwszy sprawdzian umiejętności chłopcy z Gardei mieli już na szczeblu gminy gdzie spotkali sie z reprezentacjami szkół z Trumiej i Otłowca. Po wygranych 8-0 i 6-1 pewnie awansowali do finału powiatu, który odbył się w hali sportowej w Prabutach. W turnieju powiatowym wszystkie startujące zespoły zostały podzielone na dwie grupy, z których zwycięzcy mieli zagrać o mistrzostwo powiatu i prawo gry w półfinale województwa. Chłopcy z Gardei trafili do grupy z chłopcami z Obrzynowa i Kwidzyna. Mecz z drużyną z gminy Prabuty zakończył sie zwycięstwem chłopców z Gardei 2-0 zaś z chłopcami z Kwidzyna 3-0. Drugą grupę wygrali chłopcy z Prabut i to oni mieli być przeciwnikami chłopców z Gardei w finale powiatu . W meczu finałowym chłopcy z Gardei pewnie wygrali z reprezentacją szkoły w Prabutach 5-1 i awansowali do półfinału województwa.
Turniej półfinałowy podobnie jak finał powiatu odbył się w hali sportowej w Prabutach. Wzięły w nim udział drużyny z Marzęcina ( powiat nowodworski ),z Lichnowych (powiat malborski) Nowej Wsi ( powiat sztumski) oraz drużyna z Gardei. Pierwszy mecz chłopcy z Gardei rozegrali z zespołem z powiatu sztumskiego wygrywając go 5-0. W drugim meczu chłopcy z Lichnowych pokonali chłopców z Marzęcina 3-1. W kolejnym meczu spotkały sie zespoły, które wygrały swoje pierwsze mecze. Wiadomo więc było, że drużyna, która zejdzie z parkietu jako wygrana będzie raczej pewna udziału w finale województwa. Po bardzo dobrym meczu całego zespołu, chłopcy z Gardei pewnie pokonali swoich rówieśników z Lichnowych 6-1 i to oni znacznie przybliżyli się do finału. Ostatni mecz chłopcy z Gardei mogli nawet przegrać małą ilością bramek a i tak by uzyskali awans. Chłopcy zagrali jednak bez taryfy ulgowej dla przeciwników, których pewnie pokonali 5-1 zasłużenie awansowali do najlepszej "6" województwa pomorskiego .
To bardzo duży sukces tych chłopców , którzy ciężko pracują na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych tym bardziej, że kilku chłopców jest rocznikowo młodszych.
Drużyna chłopców młodszych z klasy sportowej SP Gardeja : Jan Ginter, Jan Kugler, Oliwier Grzenkowicz, Bartosz Górski, Bartosz Kowalewski, Dominik Kołodziej, Adrian Flisek, Filip Maron, Dominik Celmer, Dominik Krzywania, Stanisław Mroczek, Patryk Rycharski, Jakub Milda, Oskar Hatalewicz
Święto Niepodległości
- 25
8 listopada społeczność szkolna zebrała się na małej sali gimnastycznej, by uczcić kolejną rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości. Uroczyste obchody tego Święta symbolizują miłość do naszego kraju, przypominają jego burzliwe dzieje oraz walkę o wolność.
Uczniowie wysłuchali montażu słowno - muzycznego, a także obejrzeli krótką prezentację multimedialną. Delegacja uczniowska wraz z dyrektorem szkoły złożyła wiązankę pod Pomnikiem Obrońców Westerplatte.
W trakcie uroczystości usłyszeliśmy pieśni patriotyczne wykonane przez szkolny zespół wokalny. nad którym pieczę sprawuje dyrektor szkoły p. Zbigniew Guzman. Wartrę honorową pełnili harcerze z drużyny: "Bezimienni".
O godzinie 11.11 nasza szkoła po raz kolejny wzięła udział we wspólnym odśpiewaniu hymnu państwowego. W tym roku akcja ta nosiła nazwę: "Szkoła do Hymnu". Na koniec szkolnych obchodów kilka słów zabrał dyrektor Zbigniew Guzman.
Uroczystość przygotowali nauczyciele historii: p.Ewa Grzelak, p. Marek Józefowicz, a także polonistki: p. Joanna Dubas - Jaworowicz i p. Joanna Maciaszczyk.
08.11.2019 godz 11.11 wszyscy śpiewamy "Mazurka Dąbrowskiego" w ramach akcji "Szkoła do hymnu"
#szkoła pamięta
- 99
25 października nasza szkoła włączyła się do ogólnopolskiej akcji MEN: „Szkoła Pamięta”. Jej celem było wspomnienie tych, którzy zapisali się w historii ogólnopolskiej i lokalnej, a dziś nie ma ich wśród nas. Pamięć o nich jest wyrazem naszego szacunku dla ich życia i dokonań. Uroczystości rozpoczęły się od krótkiego apelu, podczas którego kilka słów zabrał nauczyciel historii p. Marek Józefowicz. Pani wicedyrektor Sylwia Mazurek podziękowała za jego organizację i wraz z przedstawicielami Samorządu Szkolnego złożyła kwiaty pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża. Harcerze cały dzień pełnili wartę honorową w szkolnych miejscach pamięci. Do akcji przyłączyli się także uczniowie klas I-III , którzy wraz z wychowawczyniami udali się na cmentarz. Brać uczniowska klas VII – VIII również udała się na cmentarz, aby zapalić znicze tym, o których nikt nie pamięta. Inicjatorem akcji był Samorząd Uczniowski, Szkolne Koło Caritas oraz 23 SWDH "Bezimienni".
#szkołapamięta
23 SWDH "Bezimieni" jak co roku sprzątała zapomniane groby na Cmentarzu Parafialnym w Gardei. Tym razem harcerze posprzątali aż 28 grobów. Drużyna odwiedziła również grób naszego kolegi Piotra oraz groby zmarłych nauczycieli, którzy pracowali w SP w Gardei.
Druga rocznica śmierci Pana Jacka Janickiego
31 października 2019 r. obchodzimy drugą rocznicę śmierci nauczyciela Jacka Janickiego. Był on świetnym pedagogiem, wychowawcą, przyjacielem, który tak jak nikt potrafił zjednać sobie uczniów, rodziców oraz nauczycieli. Niech spoczywa w pokoju . Na zawsze pozostanie w naszej pamięci. W dniu 30.10.2019 roku uczniowie klasy VIIIa i delegacja klasy VIIIb wraz z wychowawcami odwiedzili grób p. Jacka Janickiego. Wspominając swojego wychowawcę/nauczyciela w imieniu własnym Dyrekcji szkoły oraz grona pedagogicznego złożyli wiązanki i zapalili znicze.
Bal Wszystkich ŚWIĘTYCH
- 16
Uroczystość Wszystkich Świętych kojarzy nam się raczej smutno. Odwiedzamy w tych dniach groby naszych bliskich, wspominamy ich, zapalamy znicze. Smucimy się, że odeszli. Jest to tymczasem święto radosne. Kościół w tym dniu raduje się zwycięstwem tych, którzy po trudach ziemskiego życia radują się w niebie. Tych ogłoszonych oficjalnie świętymi i oraz całej rzeszy anonimowych świętych, wśród których na pewno jest wiele osób, które znaliśmy osobiście! Niech więc ta uroczystość przede wszystkim uświadomi nam, że każdy z nas jest powołany do bycia świętym. I to nie tam kiedyś w niebie, ale tu, na ziemi, od dzisiaj. Pamiętajmy, że na naszą drogę do świętości składają się nasze zwyczajne, codzienne obowiązki. Św. Jan Bosco pięknie pisał: „Kochaj pracę skromną, ukrytą, o którą nikt się nie troszczy, za którą nikt nie podziękuje, która błyszczy w tajemnicy przed spojrzeniem Boga samego”.
Dnia 28 października 2019r. w naszej szkole odbył się Bal Wszystkich tych , którzy chcą podążać taką właśnie drogą.
Archiwum Aktualności